توجه به اصول کابل کشی ساخت یافته هنگام کابل کشی شبکه ، تاثیر بسیار زیادی در کیفیت و طول عمر شبکه خواهد داشت.

اگر نصاب شبکه هنگام نصب به استاندارد های کابل کشی ساخت یافته توجه نموده و شبکه را بر اساس آن استانداردها راه اندازی نماید، مدیر شبکه در طول حیات شبکه فوق به راحتی و بدون بروز هیچ مشکلی قادر به راهبری، عیب یابی و توسعه احتمالی شبکه خواهد بود.

نکته:
در بیشتر قسمت های این مقاله از کابل های CAT5 نامبرده شده است اما لازم به ذکر است که CAT5 و CAT6 فرقی باهم نداشته و تنها اختلاف آنها در پهنای باند پسیو شبکه می باشد که در آن CAT6 از پهنای باند ۱G (یک گیگابیت بر ثانیه) و در CAT5 بهنای باند ۱۰۰M (صد مگابیت بر ثانیه) است.

در صورت استفاده از هر کدام از مدل های کابل CAT5 یا CAT6 تجهیزات شبکه نیز باید با آن همخوانی داشته باشند و پهنای باند لازم را پشتیبانی نمایند.

مدل های ارتباطی شبکه:
انواع مدل های ارتباطی یک طرفه (Simple Mode)
در این شبکه های کامپیوتری مبادله اطلاعات فقط یک طرف می باشد و طرف دیگر فقط دریافت کننده است برای مثال می توان از شبکه تلویزیون یاد نمود.

مبادله دو طرفه (half duplex mode)
در این شبکه های کامپیوتری هر دو سمت قادر به تبادل اطلاعات می باشند اما به صورت هم زمان نمی توانند ارتباط برقرار کنند همانند دستگاه های بیسیم.

مبادله دو طرفه هم زمان (Full Duplex Mode )
در این مدل هر دو طرف می توانند تبادل اطلاعات داشته باشند همانند شبکه های تلفن.



کابل های(UTP (Unshielded Twisted Pair:
کابل UTP يکی از متداولترين کابل ھای استفاده شده در شبکه ھای مخابراتی و کامپيوتری است .

از کابـل ھـای فـوق ، علاوه بر شبکه ھای کامپيوتری در سيستم ھای تلفن نيز استفاده مـی گـردد (CAT1) . شـش نـوع کابـل UTP متفـاوت وجود داشته که می توان با توجه به نوع شبکه و اھداف مورد نظـر از آنـان اسـتفاده نمـود .

کابـل CAT5 و CAT6، متـداولترين نـوع کابل UTP محسوب می گردد .



کابل کشی شبکه : ايجاد کابل Straight
کابل کشی شبکه يکی از مراحل مھم در زمان پياده سازی يک شبکه کامپيوتری است کـه مـی بايـست بـا دقت،ظرافـت خاص و پايبندی به اصول کابل کشی ساختيافته ، انجام شود. برای ايجاد کابـل ھـای UTP از تجھيـزات زيـر اسـتفاده مـی گردد :

کابل UTP
کانکتورھای RJ-45
آچار پرس ۴۵-RJ
سيم لخت کن
یکی از عوامل تاثير گذار در پشتيبانی و نگھداری يک شبکه ، نحوه کابل کـشی آن اسـت . بـا رعايـت اصـول کابـل کـشی شبکه ساختيافته ، در صورت بروز اشکال در شبکه ، تشخيص و اشکال زدائی آن با سرعتی مناسبی انجام خواھد شد.

مراحل ایجاد کابل:
آموزش نحوه کابل کشی، کابل کشی استاندارد شبکه


مدل ھای متفاوت کابل کشی کابل ھای UTP:
به منظور کابل کشی کابل ھای UTP از دو استاندارد متفاوت ۵۶۸A-T و ۵۶۸B-T استفاده مـی گـردد . نحـوه عملکـرد دو مدل فوق يکسان بوده و تنھا تفاوت موجود به رنگ زوج ھائی است که به يکديگر متصل می شـوند.
در کابـل ھـای UTP از کانکتورھای استاندارد و چھار زوج سيم بھم تابيده استفاده می گردد :

زوج اول : آبی و سفيد/ آبی
زوج دوم : نارنجی و سفيد /نارنجی
زوج سوم : سبز و سفيد/ سبز
زوج چھارم : قھوه ای و سفيد / قھوه ای
در شبکه ھای ۱۰۰/۱۰ Mbit از زوج ھای دو و سه استفاده شده و زوج ھای يک و چھار رزو شده می باشند .در شـبکه ھای گيگااترنت از تمامی چھار زوج استفاده می گردد. کابل ھای CAT5 و CAT6 متداولترين نوع کابل UTP بوده کـه دارای انعطـاف مناسب بوده و نصب آنان به سادگی انجام می شود .

ايجاد يک کابل UTP به منظور اتصال کامپيوتر به ھاب ( معروف به کابل ھای Straight ):
اترنت عموما” با استفاده از ھشت کابل ھادی به ھمراه ھشت پين ماژوالر jacks/plugs ، داده را حمل می کند .

کانکتور استاندارد، ۴۵-RJ ناميده شده و مشابه کانکتور استاندارد ۱۱-RJ است که در تلفن استفاده می گردد.

يـک رشـته کابـل CAT5 و CAT6 شامل چھار زوج سيم کابل کشی شبکه بھم تابيده است که ھر زوج دارای دو رشته سيم بـا رنـگ ھـائی خـاص اسـت .

(يـک رشـته رنگی و يک رشته سفيد با نواری به رنگ رشته زوج مربوط ) . به منظور تسھيل در امر نگھداری ، می بايـست بـه انـدازه ضروری سيم ھای بھم تابيده را از حالت پيچش خارج نمود ( مثال” حدود يـک سـانتيمتر ) .

زوج ھـای در نظـر گرفتـه شـده برای اترنت ده و يکصد مگابيت به رنگ نارنجی و سبز می باشـند . از دو زوج ديگـر ( رنـگ قھـوه ای و آبـی ) مـی تـوان بـه منظور يک خط اترنت دوم و يا اتصالات تلفن استفاده نمود .

موارد استفاده:
متـداولترين کـاربرد يـک کابـل straight ، اتـصال بـين يـک کـامپيوتر و ھـاب /سـوئيچ اسـت . در چنـين مـواردی ، کـامپيوتر مستقيما” به ھاب و پسیو شبکه يا سوئيچ متصل شده که به صورت اتوماتيک و با استفاده از مداراتی خاص، کابـل crossover مـی گردد .



آموزش نحوه کابل کشی، کابل کشی استاندارد شبکه



شکل فوق يک اتصال استاندارد straight در کابل ھای CAT5 را نشان می دھد که از آن به منظور اتصال يـک PC بـه ھـاب استفاده می گردد .

ممکن است با مشاھده شکل فوق انتظـار داشـته باشـيد کـه +TX يـک طـرف بـه +TX طـرف ديگـر متصل گردد( اما اين اتفاق نيافتاده است ) .

زمانی که يک PC به ھاب متصل می گردد ، ھاب به صورت اتوماتيـک و بـا استفاده از مدارات داخلی خود کابل را over-X نموده و بدين ترتيب ، پين شماره يک از کامپيوتر (+TX) به پـين شـمار يک ھاب (+RX) متصل می گردد .

در صورتی که ھاب عمليات over-x را انجام ندھد ( در زمان استفاده از پورت Uplink) ، پين شماره يک کامپيوتر (+TX) به پين شماره يک ھاب (+ TX) متصل می گردد .

بنابراين مھم نيست که چه نوع عملياتی را بـا پـورت HUB انجـام مـی دھيم ( Uplink و يا نرمال ) ، سيگنال ھای نسبت داده شده به ھشت پين سمت PC ، ھمواره يکسان باقی مانده و ھاب با توجه به نوع استفاده از پورت ( نرمال و يا Uplink ) عمليات را انجام خواھد داد.

کابل کشی شبکه : ايجاد کابل Over-X
کابل ھای کراس UTP CAT5 که از آنان با نام over-X نيز نام برده می شود ، يکی از متداولترين کابل ھای استفاده شـده پس از کابل ھای Straight می باشند .

با استفاده از کابل ھای فوق ، می توان دو کامپيوتر را بدون نياز به يک ھـاب و يـا سوئيچ به يکديگر متصل نمود.

با توجه به اين که ھاب عمليات over-X را به صورت داخلی انجام می دھـد ، در زمـانی کـه پسیو شبکه يک کامپيوتر را به يک ھاب متصل می نمائيم ، صرفا” به يک کابل Straight نياز می باشد .

در صـورتی کـه قـصد اتـصال دو کامپيوتر به يکديگر را بدون استفاده از يک ھاب داشته باشيم ، می بايست عمليات over-X را به صورت دستی انجـام داد و کابل مختص آن را ايجاد نمود.

چرا به کابل ھای over-X نياز داريم ؟
در زمان مبادله داده بين دو دستگاه ( مثال” کامپيوتر” ) ، يکی از آنان به عنوان دريافت کننده و ديگـری بـه عنـوان فرسـتنده ايفای وظيفه می نمايد .

تمامی عمليات ارسال داده از طريق کابل ھای شبکه انجام می شود .يک کابل شبکه از چندين رشته سيم ديگر تشکيل می گردد. از برخی رشته سيم ھا به منظور ارسال داده و از برخی ديگر به منظور دريافـت داده استفاده می شود.

برای ايجاد يک کابل over-X از رويکرد فوق استفاده شده و (TX) ارسال يک سمت به(RX) دريافـت سمت ديگر، متصل می گردد.

کابل CAT5 X-over
به منظور ايجاد کابل ھای کراس CAT5 صرفا” از يک روش استفاده می گردد. ھمانگونه که قبال” اشاره گرديـد ، يـک کابـل over-X پين TX يک سمت را به پين RX سمت ديگر متصل می نمايد( و برعکس) .

شکل زير شماره پين ھـای يـک کابـل CAT5 معمولی over-X را نشان می دھد.

آموزش نحوه کابل کشی، کابل کشی استاندارد شبکه

ھمانگونه که در شکل فوق مشاھده می گردد در کابل ھای over-X صرفا” از پين ھـای شـماره يـک ، دو ، سـه و شـش استفاده می گردد .

پين ھای يک و دو بمنزله يک زوج بوده و پين ھای سه و شش زوج ديگر را تشکيل می دھند . از پين ھای چھار ، پنج ، ھفت و ھشت استفاده نمی گردد . ( صرفا” از چھار پين برای ايجـاد يـک کابـل over-X ، اسـتفاده مـی گردد ) .

موارد استفاده از کابل ھایover-X:
از کابل ھای over-X صرفا” به منظور اتصال دو کامپيوتر استفاده نمی شود و پسیو شبکه می توان از آنان در دسـتگاه ھـای متفـاوتی نظير سوئيچ و يا ھاب نيز استفاده نمود .

در صورتی که قصد داشته باشيم دو ھاب را به يکديگر متصل نمائيم ، معمـوال” از پورت uplink استفاده می گردد. پورت فوق ، بخش ھای tx و rx را کراس نمی نمايد.

شکل زير نحوه اتصال دو ھاب بـه يکديگر با استفاده از يک کابل Straight و از طريق پورت Uplink را نشان می دھد :

آموزش نحوه کابل کشی، کابل کشی استاندارد شبکه

با توجه به وجود پورت uplink ، نيازی به استفاده از يک کابل over-x نخواھد بود .

در صورتی که امکان اسـتفاده از پـورت uplink وجود نداشته باشد و بخواھيم دو ھاب را با استفاده از پورت ھای معمولی به يکديگر متصل نمائيم ، مـی تـوان از يک کابل over-X استفاده نمـود .

شـکل زيـر نحـوه اتـصال دو ھـاب بـه يکـديگر بـا اسـتفاده از يـک کابـل over-X را و بـدون استفاده از پورت Uplink نشان می دھد :

آموزش نحوه کابل کشی، کابل کشی استاندارد شبکه

در نوشته های بعدی به جزئیات کار و همچنین قسمت های بعدی خواهیم پرداخت